Στις 9 Δεκεμβρίου 2011, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς, παρουσιάστηκαν τα πορίσματα της 2ης έρευνας "Αντιλήψεις των Κυπρίων για την Διαφθορά στην Κύπρο" στο κτήριο της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου στην Λευκωσία.
Σε μία προσπάθεια εξακρίβωσης των αντιλήψεων της κυπριακής κοινωνίας σε σχέση με τη διαφθορά, 1521 Κύπριοι πολίτες συμμετείχαν μεταξύ των μηνών Σεπτέμβριου 2011 και Οκτώβριου 2011 στη 2η έρευνα για το επίπεδο της διαφθοράς στη Κύπρο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Κραμβιά-Καπαρδή, τους συνεργάτες της στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και την οργάνωση "Διαφάνεια Κύπρος" με τη συμβολή των φοιτητών του μαθήματος "Επιχειρηματική Ηθική" του ΤΕΠΑΚ.
Ένα άτομο ή μια ομάδα είναι ένοχη διαφθοράς, εάν αποδέχεται χρήματα ή άλλη αξία για να πράξει κάτι που η ίδια έχει την υποχρέωση να πράξει ούτως ή άλλως, ή να εξασκήσει τη διακριτική της ευχέρεια για ανάρμοστο λόγο ή όπου παραβιάζεται η αρχή της ισότητας (όμοια αντιμετώπιση, όμοιας κατάστασης και ανόμοια αντιμετώπιση ανόμοιας κατάστασης). Η Διαφθορά μπορεί να χωριστεί σε τέσσερεις κατηγορίες: σύγκρουση συμφερόντων, δωροδοκία, παράνομα φιλοδωρήματα και οικονομικός εκβιασμός.
Η πλήρης παρουσίαση της έρευνας δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα http://www.transparencycyprus.org.
Στοιχεία της έρευνας
Στη 2η έρευνα συμμετείχαν 52% γυναίκες και 48% άντρες, κάλυψε ηλικιακές ομάδες από 18 ετών μέχρι συνταξιούχους από τους οποίους 51% εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, 16% στο δημόσιο, 24% δεν εργάζονται, ενώ 9% εργάζονται σε ημικρατικούς οργανισμούς. Τέλος, 34% είναι απόφοιτοι μέσης εκπαίδευσης, 37% τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και 29% κάτοχοι μεταπτυχιακού πανεπιστημιακού τίτλου. Φέτος, σε σχέση με το δείγμα της πρώτης έρευνας η οποία πραγματοποιήθηκε το 2010, υπάρχουν λιγότεροι δημόσιοι υπάλληλοι, περισσότερες γυναίκες και το επίπεδο μόρφωσης των ερωτηθέντων είναι ανώτερο.Αποτελέσματα της έρευνας
Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι η διαφθορά στην Κύπρο θεωρείται από την μεγάλη πλειοψηφία των συμμετεχόντων (86%) ως ένα σοβαρότατο πρόβλημα και ότι παράλληλα θα αυξηθεί λόγο της οικονομικής κρίσης (79%). Η πλειοψηφία (93%) των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η δωροδοκία ή/και η κατάχρηση εξουσίας για προσωπικό όφελος υπάρχει και είναι διαδομένη περισσότερο στους πολιτικούς σε εθνικό επίπεδο, σε δεύτερο επίπεδο στους κρατικούς λειτουργούς που αναθέτουν δημόσιες προσφορές (92%) και τρίτο στην αστυνομία (90%). Στην περσινή 1η έρευνα ήταν η ίδια τριάδα αλλά σε διαφορετική σειρά. Δες σχεδιάγραμμα 1Αναφορικά με το τι θεωρούν διαφθορά, διαφαίνεται ότι στην 2η έρευνα συγκριτικά με την πρώτη, το κοινό είναι πιο ευαισθητοποιημένο (δες σχεδιάγραμμα 2). Συγκεκριμένα στην πρώτη έρευνα, σχεδόν 4 στους 10 δεν θεωρούσαν ως διαφθορά την ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για απόκτηση πτυχίου ή άλλου ακαδημαϊκού προσόντος ή απόκτηση άδειας οδήγησης ενώ φέτος είναι 1 στους 10.
Με βάση την έρευνα, γενεσιουργοί παράγοντες για την διαφθορά θεωρούνται: η ατιμωρησία για την διαφθορά (84%), η ελάχιστη προσπάθεια από τους πολιτικούς (κυβέρνηση και κοινοβούλιο) για την καταπολέμηση της διαφθοράς (84%), η αναξιοκρατία και το ρουσφέτι που χαρακτηρίζει τους διορισμούς στην δημόσια υπηρεσία (82%) και η αποδοχή ότι η διαφθορά είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής (81%).
Όσον αφορά την ευθύνη για την καταπολέμηση/αποτροπή της διαφθοράς, 84% πιστεύει ότι είναι ευθύνη της κυβέρνησης, 81% όλων των πολιτικών κομμάτων και βουλευτών, 80% της αστυνομίας.
Η θέση της Κύπρου στον Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς 2011 της Διεθνούς Διαφάνειας ήταν 30η από 28η που ήταν το 2010.
Το κόστος της διαφθοράς
Η διαφθορά στην κοινωνία θεωρείται παγκόσμια και ιδιαίτερα στη Ευρωπαϊκή Ένωση ένα πολύ σοβαρό φαινόμενο. Στη Κύπρο, παρόλο που έχουν ληφθεί μερικά νομοθετικά και άλλα μέτρα, η γάγγραινα της διαφθοράς συνεχίζει να μαστίζει την πολιτική ζωή, τον δημόσιο τομέα αλλά και τον ιδιωτικό.Το πολυδιάστατο κόστος της διαφοράς επηρεάζει αρνητικά και βλάπτει όλους τους πολίτες με επίκεντρο τους κοινωνικά ασθενέστερους, αυξάνει την φτώχια και διευρύνει τις ανισότητες. Επιπρόσθετα:
- Μειώνει τον ανταγωνισμό και την αποτελεσματικότητα
- Μειώνει τα επίπεδα των επενδύσεων
- Μειώνει τα δημόσια έσοδα για βασικά αγαθά και υπηρεσίες
- Αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες
- Μειώνει τα επίπεδα ανάπτυξης
- Μειώνει τα επίπεδα απασχόλησης του ιδιωτικού τομέα
- Επιδεινώνει την φτώχεια και την ανισότητα
- Μειώνει την παραγωγικότητα και αποθαρρύνει την καινοτομία
- Συμβάλει στην αύξηση δεικτών εγκληματικότητας.
«Διαφάνεια – Κύπρος»: Προτάσεις για μέτρα κατά της διαφθοράς
Η «Διαφάνεια- Κύπρος» είναι ένας μη κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός με διεθνή χαρακτήρα, o οποίος συνεργάζεται με το διεθνή Οργανισμό «Διεθνής Διαφάνεια» που έχει την έδρα του στο Βερολίνο. Η «Διαφάνεια- Κύπρος» ακολουθεί και εφαρμόζει την γενική πολιτική και στρατηγική της «Διεθνούς Διαφάνειας», ως καθορίζεται από τα ιδρυτικά της έγραφα. Τα προσωρινά γραφεία της οργάνωσης στην Κύπρο βρίσκονται στο ΤΕΠΑΚ.Αποστολή της «Διαφάνεια- Κύπρος» είναι να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της κοινωνίας και να βελτιώσει την ποιότητα της δημόσιας και ιδιωτικής διακυβέρνησης στην Κύπρο, προωθώντας την διαφάνεια, την ακεραιότητα καθώς και την ανάληψη ευθύνης. Μερικές από τις προτεραιότητες είναι η αύξηση της αντίληψης του κοινού για τις επιπτώσεις της διαφοράς, και η ενδυνάμωση καθώς και η ενθάρρυνση των πολιτών στο να συμμετέχουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
Η «Διαφάνεια – Κύπρος» έχει προτείνει κάποια αρχικά μέτρα κατά της διαφθοράς, όπως :
- Να εφαρμοστεί ορθά μια νομοθεσία Πόθεν Έσχες και να υπάρχει πλήρης διαφάνεια
- Να δημιουργηθεί μια αρχή κατά της διαφθοράς (Independent commission against corruption) όπως έχουν πολλές χώρες
- Να θεσμοθετηθεί νομοθεσία για προστασία του πληροφοριοδότη όπως πρότεινε και η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και μερικά χρόνια.
Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για τη δράση του οργανισμού δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της «Διαφάνεια - Κύπρος» www.transparencycyprus.org.
12 Ιανουαρίου 2012
Σχόλια