Το λιμανάκι της Πάφου - ΕΤΕΚ

Πιο κάτω η σημερινή ανακοίνωση του ΕΤΕΚ για το λιμανάκι της Πάφου.
[Χτες ήμουν Πάφο και έλεγα σε όλους ότι αν χαλάσουν το λιμανάκι δεν πρόκειται να ξαναπατήσω Πάφο .....]

Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο λιμανάκι της Κ. Πάφου και την ευρύτερη περιοχή με πράξεις ή παραλείψεις, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, είναι απαράδεκτη. Είναι κοινά αποδεκτό ότι ο χώρος με τη μοναδική του γραφικότητα και τη γειτνίασή του με τον σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο, αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της ταυτότητας του τόπου και κέντρο του ενδιαφέροντος ντόπιων και ξένων επισκεπτών. Γι’ αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή από μέρους όλων των εμπλεκόμενων για την ορθή διαχείρισή του. Η προφανής ασυνεννοησία μεταξύ των σχετικών Φορέων, όπως του Υπουργείου Εμπορίου, του ΚΟΤ,της Αρχής Λιμένων, του Δήμου Πάφου, του Τμήματος Αρχαιοτήτων, του Τμήματος Αλιείας κλπ δημιουργεί συχνά προβλήματα εκ του μη όντος.
Τελευταίο παράδειγμα, προς αποφυγήν, η κατασκευή πλατφόρμας μεγάλου πλάτους μέσα στη θάλασσα για χώρους αναψυχής, με πρόσχημα την αποφόρτιση του πεζόδρομου από τραπεζάκια και κράχτες.

Την ίδια ώρα χρονίζουν προβλήματα που θα πρέπει να βρουν τη λύση τους. Αναφέρουμε επιγραμματικά:
• Την ουσιαστική αναβάθμιση της αισθητικής κτιρίων και γενικά του δομημένου περιβάλλοντος και την αφαίρεση των παράνομων κατασκευών.
• Τη μελέτη και την κατασκευή ύφαλου κυματοθραύστη κοντά στο κάστρο και την αφαίρεση των ακαλαίσθητων κυβόλιθων.
• Την ανυπαρξία ουσιαστικής υποδομής για εξυπηρέτηση των σκαφών με υγειονομικές διευκολύνσεις, πρόσβαση, ασφάλεια κλπ.
• Τον μη ικανοποιητικό φωτισμό για την ασφάλεια αλλά και την ανάδειξη του περιβάλλοντος.
• Τον πιθανό επηρεασμό αρχαιοτήτων στον βυθό και την έλλειψη ανάδειξης και προβολής τους.
• Την τροχαία κίνηση, τη στάθμευση και τις διευθετήσεις εισόδου και εξόδου.
• Τα θέματα καθαριότητας και αταξίας, ιδιαίτερα των αρχαιολογικών χώρων.

Οι πρόσφατες παρουσιάσεις δύο διαφορετικών προτάσεων απο την Αρχή Λιμένων Κύπρου και τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού δημιούργησαν περισσότερα ερωτήματα από όσα απάντησαν. Θεωρούμε ότι δεν είναι δυνατόν, ξοδεύοντας δημόσιο χρήμα, οι αρμόδιες αρχές να αγνοούν την άποψη συναρμόδιων οργανισμών έστω και αν αμφισβητείται το καθεστώς ιδιοκτησίας και διαχείρισης του λιμανιού.

Η πρόταση της ΑΛΚ δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα με την επιχωμάτωση 13.000 τ.μ. μέσα στην ιστορική περίμετρο του λιμανιού, σε προστατευμένη ζώνη χωρίς να ερωτηθεί το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Επάνω στην επίχωση αυτή προτείνεται σημαντικός αριθμός κατασκευών όπως κτίριο πολλαπλής χρήσης, καταστήματα, εστιατόρια, καφετέρια, κτίριο διοίκησης, δημόσιοι χώροι υγιεινής, αμφιθέατρο, ακόμα και χώροι στάθμευσης δίπλα στο νερό. Με αυτό τον τρόπο τοποθετούνται κτίρια στο μόνο μέρος της παραλίας όπου υπάρχει ακόμα ανεμπόδιστη θέα της θάλασσας και ακυρώνεται ουσιαστικά το έργο της διαμόρφωσης του παραλιακού μετώπου που πρόσφατα ολοκληρώθηκε. Η επικαλούμενη οικονομική ανάγκη για την κατασκευή της επίχωσης ώστε το έργο να είναι βιώσιμο θεωρούμε ότι είναι αδικαιολόγητη, τουλάχιστον εν όψει των σοβαρότατων προβλημάτων που δημιουργεί.

Με άλλες πρόνοιες η Αρχή Λιμένων προτείνει νέο προσήνεμο κυματοθραύστη μήκους 470 μ νότια του σημερινού λιμανιού. Ουδεμία περιβαλλοντική ή άλλη μελέτη όπως κυματισμού παρουσιάστηκε που να δικαιολογεί τέτοια επέμβαση ενώ υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες ότι θα επηρεάσει δυσμενώς τις απέναντι ακτές.

Η πρόταση του ΚΟΤ παρουσιάζει αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον λόγω των πιο ήπιων παρεμβάσεων που προτείνονται στο παραδοσιακό λιμανάκι και των διαπιστώσεων και προτάσεων για αύξηση του βάθους την ανάπτυξης σε αντίθεση με το μικρό βάθος / «σκηνικό» που έχουμε σήμερα, ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τις αποβάθρες, την ανάδειξη του Ρωμαικού κυματοθραύστη και κυρίως για την πρόταση αναβάθμισης της πλατείας μπροστά στην είσοδο του αρχαιολογικού πάρκου η οποία επίσης προτείνεται να ανακατασκευαστεί. Πιστεύουμε ότι οι ιδέες που προτείνονται μπορούν να αξιοποιηθούν για την εκπόνηση ενός πιο ολοκληρωμένου σχεδίου αναβάθμισης του λιμανιού.

Παράλληλα προτείνεται ,από τη μελέτη του ΚΟΤ, να δημιουργηθεί ένας πολύ μεγάλος όγκος στο κέντρο του υπόλοιπου κόλπου ως καταφύγιο σκαφών αναψυχής με δρόμο απο την περιοχή των Μπάνιων όπου θα περνούν τράμ και λεωφορεία. Ουσιαστικό ερώτημα που προκύπτει είναι η σκοπιμότητα τέτοιας ανάπτυξης, οικονομική ή άλλη, υπο το φως των σχεδιασμών για την κατα πολύ καθυστερημένη μεγάλη μαρίνα της επαρχίας στα Πότιμα, αλλά και η δυνατότητα των υποδομών της περιοχής να ανταπεξέλθουν στο φόρτο που θα προκύψει. Ειδικότερα, υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τα την κατεύθυνση της εισόδου, τη δημιουργία περιθλάσεων, τις επιπτώσεις της γέφυρας πρόσβασης στην κατάντι ακτή και στη δημιουργία «λαγκούνας» (κλειστής θάλασσας) που θα συγκεντρώνει ρύπους.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υποδείχτηκε κόστος ενώ αναφέρθηκε ότι οι μελέτες σκοπιμότητας, ακτομηχανικής, περιβάλλοντος κλπ θα ακολουθήσουν ενώ έπρεπε να προηγηθούν, πράγμα που θεωρούμε απαράδεκτο.

Συνολικά πιστεύουμε ότι είναι εμφανής η προχειρότητα των μελετών καθώς και η απουσία ουσιαστικής τεχνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής τεκμηρίωσης, αδικαιολόγητης για δημόσιους οργανισμούς.
Είναι καιρός να ξεκαθαριστούν με απόλυτο τρόπο οι αρμοδιότητες κάθε εμπλεκόμενου οργανισμού στο λιμανάκι και την ευρύτερη περιοχή καθώς και να θεσμοθετηθεί η απαραίτητη συνεργασία μεταξύ τους. Σε αυτή την προσπάθεια όχι μόνο δε μπορεί να αποκλειστεί η ΑΛΚ, ο ΚΟΤ, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ο Δήμος Πάφου ή οποιαδήποτε άλλη εμπλεκόμενη υπηρεσία αλλά επιβάλλεται η εντατική συνεργασία μεταξυ τους.

Η σημερινή εικόνα προχειρότητας και αυθαιρεσίας πρέπει να εκλείψει. Πρέπει να εκπονηθούν επιστημονικές μελέτες σχετικές με το θαλάσσιο οικοσύστημα, τις αρχαιότητες, την ακτομηχανική, την παράλια αρχιτεκτονική κλπ και να παρασχεθεί ο αναγκαίος χρόνος γι αυτές. Ακόμα περισσότερο, κάθε μέτρο που αποφασίζεται πρέπει να υπακούει σε ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο και αποδεκτό από την τοπική κοινωνία διαχειριστικό σχέδιο μακράς πνοής. Αναμένουμε το κράτος να εγκύψει αποφασιστικά στο πρόβλημα και να δρομολογήσει τις απαιτούμενες ενέργειες. Το ΕΤΕΚ, ως ο θεσμοθετημένος τεχνικός σύμβουλος του κράτους είναι έτοιμο να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση.

26 Απρίλη 2010