Συνεδρίαση της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών: Η ανάγκη προάσπισης των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων.
21/11/2016
Οι ακόλουθες πληροφορίες, ερωτήματα, προβλήματα, και εισηγήσεις τέθηκαν στη συνεδρίαση με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη φροντίδα των οροθετικών ατόμων.Στο παρελθόν γενικά υπήρξε πανικός σχετικά με τα οροθετικά άτομα λόγω άγνοιας, ενώ στη Κύπρο παραμένει αυτή η άγνοια λόγω έλλειψης ενημέρωσης και κατάλληλων μέτρων πρόληψης.
Υπάρχει επίσης έλλειψη νομοθετικού πλαισίου για την υποστήριξη των οροθετικών ατόμων. Χρειάζεται εξατομικευμένη προσέγγιση για τη στήριξη τους, και τέθηκε ερώτημα ως προς το ταμείο στήριξης. Εκφράστηκε ανησυχία για την πρόοδο εξεύρεσης και εφαρμογής λύσεων αντί το να παραμένει το θέμα στη συζήτηση.
Αναφέρθηκε ότι υπήρξαν καταγγελίες για το ότι, σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, οι θεραπείες στη Κύπρο δεν είναι ικανοποιητικές. (Αργότερα στη συζήτηση ισχυρίσθηκε ότι η κλινική αντιμετώπιση και ο ιατρικός παράγοντας είναι θετικά.)
Μεγάλο θέμα που τέθηκε είναι ο στιγματισμός και η προκατάληψη που υπάρχουν ως προς τα οροθετικά άτομα στη Κύπρο, θέμα το οποίο επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης του προβλήματος σε διάφορα επίπεδα.
Τέθηκε το ερώτημα ως προς το ποια μέτρα λαμβάνει το κράτος. Μια έρευνα έδειξε ότι οι περισσότερες χώρες στηv Ε.Ε. στηρίζουν τα οροθετικά άτομα με διάφορους τρόπους. Στη Κύπρο παραμένει εκκρεμότητα με το θέμα από το 2009.
Πράγμα που δυσκολεύει και οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης, η εξάλειψη της ανισότητας για οροθετικά άτομα είναι πιο δύσκολο, αφού συγκριτικά δυσκολεύονται στην εξεύρεση και διατήρηση εργασίας λόγω της νόσου τους.
Αναφέρθηκε ότι στατιστικά υπάρχει άνοδος στα περιστατικά οροθετικών ατόμων και στερούμαστε διαφώτιση και μέτρα πρόληψης.
Ειπώθηκε ότι πρέπει να γίνει αντιδιαστολή με την Ευρώπη για να μάθουμε πως αντιμετωπίζεται το θέμα στην Ε.Ε., έτσι ώστε να υιοθετηθεί η αρμόδια στρατηγική από το κράτος.
Ο υπεύθυνος διοίκησης προγράμματος AIDS επίσης ανάφερε ότι υπάρχει άνοδος περιστατικών AIDS στη Κύπρο. Το 2015, καταγράφηκαν πανευρωπαϊκά 153,000 περιπτώσεις, οι περισσότερες σε ανατολικές χώρες. Στη Κύπρο υπάρχει σταδιακή αύξηση με 80 νέα περιστατικά, τα περισσότερα πού είναι στο δημογραφικό νέων κύπριων, ιδιαίτερα MSM (men who engage in sexual relations with men), που αποτελούν τις 51 από τις 80 περιστάσεις.
Το ECDC (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων) θέλει να δώσει ιδιαίτερη σημασία στα άτομα υψηλού κινδύνου: οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών, οι MSM, και οι μετανάστες.
Γίνεται προσέγγιση των ατόμων με τη παροχή προφυλακτικών σε χώρους που συναθροίζονται (συγκεκριμένα μπαρ, σάουνα, κτλ.). Επίσης γίνεται ενημέρωση και δωρεάν ανώνυμη εξέταση από μια σταγόνα αίματος για τεστ το οποίο έχει μεγάλη ευαισθησία και έτσι παρέχει ακριβή αποτελέσματα. Από τον προηγούμενο Δεκέμβρη έγινε έλεγχος σε 555 άτομα. Έξι από αυτούς εμφάνισαν θετικά αποτελέσματα για την νόσο, οι οποίοι είπαν πως οι ίδιοι δεν θα προσέγγιζαν μόνοι τους το κράτος για εξέταση. Το πιο ανησυχητικό είναι τα άτομα που παραμένουν αδιάγνωστα. Το 20-50% δεν γνωρίζουν το ότι είναι οροθετικοί και έτσι μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικότατο να πειστεί ο κόσμος να εξεταστεί.
Ειπώθηκε ότι το HIV/AIDS δεν είναι μόνο ιατρικό αλλά και κοινωνικό πρόβλημα και χρειάζεται τη συνεργασία όλων μας.
Τέθηκε η ερώτηση ως προς το κόστος των εξετάσεων που αναμένεται να είναι κάπου στα €200, ποσό το οποίο είναι αποτρεπτικό. Απάντηση σε αυτό το ερώτημα ήταν ότι υπάρχουν τρία κέντρα στη Κύπρο όπου η εξέταση δίδεται εντελώς δωρεάν: το Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, το Μακάριο Νοσοκομείο, και το Ιατρικό Κέντρο Λινόπετρας στη Λεμεσό.
Λόγω ανησυχίας ως προς το ότι μπορεί κάποιος να μην θέλει να στιγματιστεί αναφέρθηκε ότι οι εξετάσεις παρέχονται με απόλυτη εχεμύθεια και ότι η εμπιστευτικότητα εφαρμόζεται επίσης με το ότι η αποτυχία στη συμμόρφωση αυτών των κανόνων γίνεται βάσει ποινών και συνεπειών. Επίσης, το σύστημα καταγραφής οροθετικών ατόμων γίνεται με κωδικούς (π.χ. H350), και όχι με ονοματεπώνυμα, διευθύνσεις, κτλ., έτσι υπάρχει πλήρης ανωνυμία σχετικά με την ορατότητα προσωπικών στοιχειών.
Αναφέρθηκε ότι το ποσοστό ατόμων που δεν έχει διαγνωστεί, οι late presenters, είναι πιο χαμηλό από τον μέσο όρο της Ευρώπης.
Ειπώθηκε ότι είναι αποδεδειγμένο ότι τα φιλμάκια και οι διαλέξεις δεν κάνουν διαφορά. Προτάθηκε η στόχευση στους MSM για ενημέρωση.
Αναμένονται να υλοποιηθούν καινούριες θεραπείες. Στη δεκαετία του 90 οι οροθετικοί έπιναν περίπου 25 χάπια την ημέρα, τώρα παίρνουν 3-4 ημερησίως, και μέσω της καινούριας θεραπείας θα παίρνουν μόνο ένα χάπι την ημέρα. Υπάρχουν οικονομικά θέματα, όμως τέθηκε αυτός ο στόχος. Η καινούρια θεραπεία παρουσιάζει λιγότερες παρενέργειες στα οστά, νεφρά, κτλ. Αυτά τα φάρμακα αναμένονται να δίνονται στους νεαρούς οροθετικούς, όμως αναφέρθηκε ότι μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να δίνονται και σε μεγαλύτερους, και δόθηκε σαν παράδειγμα κάποιος που μπορεί να ταξιδεύει Dubai, ο οποίος συνεισφέρει στην οικονομία, να του είναι πιο βολικό να παίρνει ένα χάπι την ημέρα (preferential treatment on account of socio-economic status?!).
Αναφέρθηκε ότι από το 1992 το ταμείο του SEN (?) το μεγαλύτερο ποσό πάει σαν χριστουγεννιάτικο δώρο ή έκτακτες δωρεές και το μικρότερο ποσοστό για τη πρόληψη. Το 2015 δόθηκε το ποσό των €208,800 και το 2016 το ποσό των €213,300.
Στην κλινική παρακολουθούνται 472 άτομα, 304 από τα οποία είναι άνδρες, και 62 γυναίκες. Ειπώθηκε ότι μόλις γίνει διάγνωση πρέπει να δοθεί θεραπεία. Οι 21 από τις γυναίκες ήταν έγκυοι και μόνο μία γέννησε μωρό οροθετικό λόγω του ότι δεν έπαιρνε τα φάρμακα της.
Πολύ σημαντικό μέρος της συζήτησης ήταν το θέμα που αφορά οικονομικά βοηθήματα που πρέπει να προσφέρει το κράτος στους πολίτες οι οποίοι πάσχουν από αυτή τη νόσο για να διευκολυνθεί η ζωή τους. Αναφέρθηκε η περίπτωση κάποιου οροθετικού ο οποίος δεν έχει ούτε νερό, ούτε ρεύμα, και δεν έχει επίδομα λόγω του ότι έχει κάποιο χωράφι στο όνομά του. Ειπώθηκε ότι τα ακόλουθα ποσά παρέχονται σε άτομα που συναντούν τα κριτήρια για να παραλάβουν δημόσια βοηθήματα: €820, €452, €480, €226, και €142. Όμως τέθηκε ξανά η περίπτωση του οροθετικού που δεν έχει νερό και ρεύμα σπίτι του, και ότι σε τέτοιες περιστάσεις πρέπει να δίνεται άμεση βοήθεια.
Σχετικό με αυτό το θέμα είναι ότι είναι δύσκολο πολλοί από αυτούς να παραλάβουν βοήθεια γιατί η διαδικασία τους αναγκάζει να περάσουν από πολλά στάδια και να συνεννοηθούν ανεξάρτητα με διάφορα υπουργεία, ενώ θα έπρεπε να συνεργάζονται τα υπουργεία μεταξύ τους με οργανωμένο τρόπο και συγκεκριμένους στόχους έτσι ώστε οι οροθετικοί να μπορούν με μια κίνηση να παραλάβουν τη βοήθεια που χρειάζονται για να ζήσουν σωστά.
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε ότι υπάρχει έλλειψη γιατρών στη Κύπρο που εξειδικεύονται στο HIV/AIDS.
Μια παράλληλη περίσταση που ειπώθηκε ήταν σχετικά με οροθετικό άτομο ο οποίος δεν μπόρεσε να πάρει τη σύνταξη του μετά από 18 χρόνια διότι οι γιατροί έκριναν ότι δεν ήταν σε θέση να πάρει τη σύνταξη του. Έχει δυο χρόνια που είναι στο ανώτατο δικαστήριο με αυτό το θέμα, και είναι πρόθυμοι να το πάρουν στο σημείο του ευρωπαϊκού δικαστηρίου.
Αναφέρθηκε επίσης ότι, εκτός από τις αναμενόμενες σωματικές συνέπειες της νόσου, οι οροθετικοί παλεύουν και ψυχολογικά προβλήματα τα οποία μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητα τους στην εργασία.
Ανταπόκριση στις αναφορές αυτών των περιστατικών, ειδικά από τους παρόντες NGOs, ήταν το να δημιουργηθεί συγκεκριμένη ομάδα ειδικά για τους οροθετικούς έτσι ώστε να διευκολυνθούν νομοθετικά στη παραλαβή των βοηθημάτων που χρειάζονται για να ζήσουν αξιοπρεπώς. Ζητήθηκε ένταξη των οροθετικών σε ευάλωτη ομάδα, αφού υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που χρειάζονται βοήθεια στο να καλύπτονται έξοδα όπως το ενοίκιο, ηλεκτρισμός, νερό, κτλ. Ειπώθηκε ότι κάτι θα πρέπει είτε να απορριφθεί, είτε να εγκριθεί, αλλά δεν μπορεί το θέμα να παραμένει άλυτο. Υπάρχουν εθελοντικές οργανώσεις για το HIV από το 1989, αλλά υπογραμμίστηκε ότι τίποτα δεν γίνεται για αυτά τα άτομα.
Μέλος NGO ανάφερε ότι έχει από το 2006 που πάει στη βουλή προσπαθώντας να υποκινήσει αλλαγή για τα οροθετικά άτομα χωρίς αποτελέσματα—βαρέθηκε και θέλει πλέον ριζική αλλαγή. Είπε ότι δεν έχουν καταταχτεί τα άτομα αυτά σε ομάδα για να παίρνουν επίδομα, ότι υποφέρουν πραγματικά, και χρειάζονται βοήθεια. Δεν θέλει να ξαναπάει στη βουλή χωρίς να λυθεί το θέμα. Δήλωσε ότι χρειάζονται επίδομα για να μην φυτοζωούν, να έχουν την αξιοπρέπεια τους, και ότι τους γίνεται αδικία. Γίνεται διάκριση ενάντια τους, χάνεται η δουλειά τους λόγω στίγμα, και δεν γίνεται να βοηθιούνται μόνο από εθελοντικές ομάδες.
Προτάθηκαν και ερωτήθηκαν τα ακόλουθα:
Να υπάρξει συνεργασία μεταξύ του γραφείου ευημερίας και των νοσοκομείων έτσι ώστε να μην χρειάζεται παρέμβαση από τρίτο μέλος και χρονοτριβή σε έκτακτες περιπτώσεις
Πως μπορεί το κράτος να βοηθήσει με προγράμματα προβολής όπως την παροχή προφυλακτικών κτλ.?
Μπορεί να μεταδοθεί ο ιός σε περίπτωση μετάγγισης αίματος?
Το κράτος να αντιμετωπίζει θέματα από το μεγάλο μέχρι το μικρό πλαίσιο αντί για το αντίθετο—δηλαδή να μην χρειάζεται να φτάνουν ατομικές καταστάσεις σε τέτοια σημεία έτσι ώστε να παραχθούν λύσεις γενικότερα.
Να ενταχθούν οι οροθετικοί σε ευάλωτη ομάδα για να έχουν πρόσβαση σε επίδομα (ίσως με τίτλο "χρόνια μεταδοτική ασθένεια" για την αποφυγή και άλλων προβλημάτων με αφορμή την υπερβολική κατηγοριοποίηση)
Ανταπόκριση που δόθηκε στη τελευταία πρόταση ήταν το ότι υπάρχουν πολλές τέτοιες ομάδες, για παράδειγμα οι διαβητικοί, οι καρδιοπαθής, κ.α., και ότι ο νόμος περί κοινωνικών βοηθημάτων για τους ανάπηρους μπορεί να τους καλύπτει εάν λόγω της ασθένειας τους δεν μπορούν να εργαστούν.
Όμως, όπως έχει επακόλουθα επισημανθεί, τα οροθετικά άτομα μπορεί κάλλιστα, όπως έχει διευκρινιστεί προηγουμένως, να έχουν αρκετά επείγοντα προβλήματα που να δημιουργούνται από εξουθενωτικά σωματικά αλλά και από ψυχολογικά προβλήματα υγείας λόγω της νόσους τους που καθιστούν αναγκαία το να βοηθηθούν. Για αυτό το λόγο επαναλήφθηκε η πρόταση για την απαραίτητη νομοθετική ένταξη οροθετικών ατόμων σε συγκεκριμένη ευάλωτη ομάδα.
'Έγινε επίσης εισήγηση για να γίνει συνεδρία στην οποία να καλεστούν οι αρμόδιοι από όλες τις πόλεις για να καταγραφούν στατιστικές, ελλείψεις, κτλ., για να βοηθηθούν άμεσα και οργανωτικά.
Ειπώθηκε ότι έχει από το 2009 να γίνει επιτροπή για την αντιμετώπιση θεμάτων ευημερίας ατόμων που πάσχουν από το AIDS, και ότι θα μπορούσε να υλοποιηθεί βοήθεια για χρόνια πάσχοντες ενώ ιστορικά υπάρχει μόνο για ανάπηρους στα πλαίσια υλοποίησης του νόμου κοινωνικών βοηθημάτων.
Επαναλήφθηκε ότι πρέπει να γίνει κατάταξη ομάδας, ότι είναι θέμα κοινωνικής υγείας και όχι μόνο ιατρικό, ότι το στίγμα με τα AIDS δυσκολεύει τους οροθετικούς να πάρουν βοήθεια, ότι είναι κοινωνικά απομονωμένοι, και χρειάζονται ειδική σημασία από το κράτος.
Η συνεδρίαση τελείωσε με τη δήλωση ότι αναμένεται η απάντηση ως προς το αν η πρόταση για τη προαναφερόμενη νομοθεσία είναι αντισυνταγματική, που μπορεί να δοθεί σε μια βδομάδα.
Αναφορά: Alie Schabel
____________________________________________________________
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών θα συνεδριάσει τη Δευτέρα, 21 Νοεμβρίου 2016, στις 9.00 το πρωί, με την ακόλουθη ημερήσια διάταξη:
9.00 π.μ.
|
Η ανάγκη προάσπισης των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων.
(Αυτεπάγγελτη εξέταση με απόφαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών).
(14.11.2016).
(Αρ. Φακ. 23.04.033.1178-2016).
|
Σημ.:
|
Στη συνεδρίαση κλήθηκαν να παραστούν για το πιο πάνω θέμα εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του ίδιου υπουργείου, της Επιτροπής Διαχείρισης του Ταμείου για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποποιητικής Ανεπάρκειας (ΣΕΑΑ), ο Υπεύθυνος της Γρηγόριου Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας, εκπρόσωποι του Κέντρου Υποστήριξης για τους Φορείς του AIDS (ΚΥΦΑ), της Κίνησης Συμπαράστασης προς τους Φορείς του AIDS (ΚΙΦΑ), του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος της Γρηγορίου Κλινικής (Θάλαμος AIDS) και της Εθνικής Επιτροπής για το HIV/AIDS.
|
Σχόλια