Κοινότητες και οργανικά απόβλητα

Ένα πολύ συχνό ερώτημα που παίρνω από κοινοτάρχες είναι για τους τρόπους που υπάρχουν για να διαχειριστεί κάποιος απόβλητα όπως τα κλαδέματα και τα υπολείμματα φαγητού.
Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και έχουμε αργήσει να το χειριστούμε εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση (και η κυπριακή νομοθεσία) μας έχουν θέσει όριο μέχρι τον Ιούνιο του 2013 να μειώσουμε κατά 50% τα απόβλητα αυτά που φτάνουν σε χωματερές. Ποιες επομένως είναι οι επιλογές οι οποίες προσφέρονται για διαχείριση των αποβλήτων αυτών;
Κομποστοποίηση στο σπίτι
Η κομποστοποίηση στο σπίτι προσφέρεται ιδιαίτερα σε κοινότητες όπου οι κατοικίες έχουν συνήθως αυλή για πιο εύκολη διαδικασία αλλά ίσως και πιο πολλά κλαδέματα. Στον κάδο αυτό μπαίνουν όλα τα φυτικά απόβλητα της κουζίνας όπως φλούδες, λαχανικά, κατάλοιπα φρούτων κλπ. Παράλληλα με την αγορά ενός θρυμματιστεί μπορεί να κομποστοποιηθούν και πιο χοντρά κλαδέματα.
Και δεν είναι πάντα ανάγκη να αγοράσει κάποιος κάδο αφού υπάρχουν και πιο φτηνές επιλογές. Η οικιακή κομποστοποίηση είναι η υπ' αριθμόν ένα επιλογή σε όλο τον κόσμο γιατί αφαιρεί ένα σημαντικό ποσοστό αποβλήτων από την διαχείριση της Τοπικής Αρχής.
Το μέτρο αυτό είναι πολύ διαδεδομένο στο εξωτερικό που συνήθως οι Τοπικές αρχές επιδοτούν ή δίνουν δωρεάν τους κάδους κομποστοποίησης. Στην Κύπρο ορισμένοι Δήμοι προσφέρουν οικονομική ή άλλη βοήθεια στους δημότες τους για προώθηση της κομποστοποίησης. Το γραφείο του Επιτρόπου Περιβάλλοντος έχει εκτυπώσει πληροφοριακό φυλλάδιο το οποίο είναι διαθέσιμο στα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη αλλά και ηλεκτρονικά.

Έτοιμοι κάδοι κομποστοποίησης

Κάδοι από πάλετς και τέλι

Θρυμματισμός
Ο θρυμματιστής έχει το πλεονέκτημα ότι μειώνει δραματικά τον όγκο των κλαδεμάτων και δίνει και το υλικό το οποίο είναι χρήσιμο για όσους κάνουν κομποστοποίηση, για φάρμες π.χ. κοτόπουλα ή ακόμη και για απλό σκόρπισμα στα χωράφια.
Για μια γεωργική κοινότητα η παραγωγή κομπόστας που είναι το καλύτερο εδαφοβελτιωτικό που υπάρχει είναι ένα εξαιρετικά μεγάλο πλεονέκτημα.
Καύσιμη ύλη για τζάκι
Μια άλλη επιλογή για τα κλαδέματα είναι η μετατροπή τους σε πέλλετς ή μπρικέττες (pellets & briquettes) για τζάκια και καυστήρες ξύλου. Στην κυπριακή αγορά υπάρχει διαθέσιμος όλος ο εξοπλισμός για την παραγωγή τους αλλά καυστήρες και τζάκια για το υλικό αυτό που είναι πάρα πολύ διαδεδομένο στο εξωτερικό
 Υπολείμματα κουζίνας
Τα μαγειρεμένα υπολείμματα φαγητών δημιουργούν πολύ μεγάλα προβλήματα ιδιαίτερα όταν υπάρχουν στρατόπεδα, εστιατόρια και ξενοδοχεία. Τα υπολείμματα αυτά μπορούν να καταλήξουν σε μια μονάδα παραγωγής βιοαερίου ή σε μια μονάδα βιομηχανικής κομποστοποίησης.
 Πεδίο συνεργασίας μεταξύ Κοινοτήτων
Πιο πάνω επεξηγούνται οι διάφορες επιλογές διάθεσης των αποβλήτων με ορισμένα μέτρα να προσφέρονται καλύτερα για συνεργασία μεταξύ των Κοινοτήτων όπως για παράδειγμα:
 Α) Οικιακή Κομποστοποίηση: Οργανωμένες από κοινού παρουσιάσεις σε κατοίκους για το πώς γίνεται η οικιακή κομποστοποίηση.
 Β) Θρυμματιστές: Υπάρχουν θρυμματιστές που σύρονται πίσω από φορτηγό και είναι πολύ καλύτερο αν τα έξοδα αγοράς και η χρήση γίνουν από κοινού ανάμεσα σε Κοινότητες που συνορεύουν. Το υλικό μπορεί να δοθεί σε όσους το θέλουν και το υπόλοιπο μπορεί να μεταφερθεί πιο φτηνά λόγω μειωμένου όγκου, σε κεντρική μονάδα κομποστοποίησης ή παραγωγής βιοαερίου.
 Γ) Παραγωγή καύσιμου υλικού: Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί ένας επιπλέον χώρος παράδοσης και αποξήρανσης των κλαδεμάτων αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι θα δώσει και ένα επιπλέον εισόδημα ή δωρεάν καύσιμη ύλη στους κατοίκους. Μπορεί να αγοραστεί από κοινού η μηχανή παραγωγής πέλλετς ή πρικεττών.
Δ) Υπολείμματα κουζίνας: Υπάρχουν εταιρείες στην Κύπρο οι οποίες μπορούν να εντοπιστούν μέσω του συνδέσμου εταιρειών παραγωγής βιοαερίου για συνεργασία. Σε τέτοια περίπτωση η συνεργασία ανάμεσα στις Κοινότητες θα βοηθήσει στο να μειωθούν δραματικά τα έξοδα συλλογής και μεταφοράς.
Σημειώσεις:
α) Αυτόματος κομποστοποιητής όλων των οργανικών αποβλήτων σε κυπριακό εστιατόριο στη Λεμεσό
β) Φυλλάδιο για το πως κάνουμε κομποστοποίηση στο σπίτι.
Το βίντεο πιο κάτω δείχνει το συνεργείο του Δήμου Λευκωσίας που θρυμματίζει τα κλαδεύματα από τα δέντρα του δρόμου
 Όλο το σχετικό υλικό εδώ.