Τα
ανοίγματα στους τοίχους ενός κτηρίου όπως παράθυρα και πόρτες (γνωστά
επίσης και σαν κουφώματα) μπορεί να είναι μεγάλο πλεονέκτημα για ένα
καλό αρχιτέκτονα γνώστη του βιοκλιματικού σχεδιασμού ή να αποτελούν ένα
πολύ μεγάλο πρόβλημα όπως είναι συνήθως τα τελευταία χρόνια στα πιο
πολλά σπίτια στην Κύπρο.
Τα παράθυρα και οι πόρτες αποτελούν μια ενεργειακή πρόκληση για τον σχεδιαστή του κτηρίου γιατί μπορεί από τη μια να μας δώσουν φωτισμό και την θερμότητα από τον ήλιο το χειμώνα ή να έχουμε απώλειες ενέργειας και ιδιαίτερα το καλοκαίρι να θερμαίνεται υπερβολικά το εσωτερικό από τον ήλιο που μπαίνει από το παράθυρο αν δεν έχουμε σκίαση.
Για αυτό το λόγο μαζί με τη θερμομόνωση της οροφής και των τοίχων πάντα συστήνεται να εξεταστεί σοβαρά και η αλλαγή των παραθύρων με νέα πιο ψηλών προδιαγραφών παράθυρα.
Οι αγοραστές θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι πέρα από το υποχρεωτικό πρότυπο σήμανσης CE, υπάρχουν πρότυπα (π.χ. τα γερμανικά DIN) για παράθυρα και πόρτες που είναι εύκολο να ελέγξουμε και τα οποία ρυθμίζουν:
Για παράδειγμα τα συρόμενα παράθυρα και πόρτες με βουρτσάκια υστερούν στη θερμομόνωση και ηχομόνωση σε σχέση με τα άλλα είδη που κλείνουν π.χ. με δύναμη έναντι ενός λάστιχου.
Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό για την τιμή ενός παραθύρου έχει να κάνει και με την ικανότητα του να εμποδίζει τη ροή θερμότητας από τη μια πλευρά στην άλλη.
Η μονάδες που χρησιμοποιούμε για την μέτρηση αυτού του χαρακτηριστικού ολόκληρης της κατασκευής (πλαίσιο + υαλοπίνακας) είναι ο «Συντελεστής θερμοπερατότητας» U(σε W/m2K) οποίος καθορίζει πόση ενέργεια περνά από ένα παράθυρο ενός τετραγωνικού μέτρου για κάθε ένα βαθμό Κελσίου διαφορά θερμοκρασίας μέσα και έξω από το παράθυρο. Γι αυτό όσο πιο χαμηλό Uέχει μια κατασκευή τόσο το καλύτερο.
Ένα παλιό συνηθισμένο παράθυρο μπορεί να έχει Uπερίπου 5 W/m2K ενώ η κυπριακή νομοθεσία καθορίζει ως ελάχιστο το 3.8W/m2K για τα παράθυρα το οποίο είναι πολύ ψηλό και θα πρέπει σύντομα να το μειώσουμε κατά πολύ αφού σήμερα στην αγορά υπάρχουν επιλογές με U1.5 W/m2K !
Πέρα από πόρτες και παράθυρα η κυπριακή νομοθεσία καθορίζει για νέα κτήρια ή όπου θα γίνει μεγάλης έκτασης ανακαίνιση, ως ανώτερο επιτρεπτό όριο το 0.85W/m2K για εξωτερικούς τοίχους, το 0.75W/m2K για οροφή και 2W/m2K για το πάτωμα.
Φυσικά ενώ πάντα θέλουμε το φως, θέλουμε την ζεστασιά του ήλιου το χειμώνα αλλά όχι το καλοκαίρι. Πέρα από τα χαρακτηριστικά του υαλοπίνακα μπορούμε να το πετύχουμε αυτό με εξωτερικό σκίαστρο στο παράθυρο το οποίο να είναι ειδικά σχεδιασμένο να αφήνει τον ήλιο να μπαίνει το χειμώνα αλλά να τον εμποδίζει το καλοκαίρι.
Τα σκίαστρα που τα παλιά χρόνια ήταν πολύ διαδεδομένα είτε πάνω από το παράθυρο είτε ως εξωτερικά φυλλαράκια στα παράθυρα έχουν δυστυχώς καταργηθεί τα τελευταία χρόνια δημιουργώντας έτσι μεγάλα ενεργειακά προβλήματα στους ένοικους. Ένα σωστά σχεδιασμένο σκίαστρο στο νότο θα πρέπει να επιτρέπει την είσοδο του ήλιου από το παράθυρο τον χειμώνα και να τον εμποδίζει να μπει το καλοκαίρι. Από την άλλη το ίδιο ίσως και καλύτερο αποτέλεσμα μπορούμε να το πετύχουμε και με φυλλοβόλα δέντρα στην νότια πλευρά του κτηρίου.
Τα εξωτερικά σκίαστρα που τοποθετούμε στην ανατολική και δυτική πλευρά του κτηρίου που ο ήλιος είναι χαμηλός, είναι συνήθως κάθετα. Μάλιστα υπάρχουν και συστήματα που κινούν τις γρίλιες αυτόματα και διαφορετικά για κάθε μια από τις 365 μέρες του χρόνου!
Ακόμη μια προβληματική τακτική με την κατασκευή παραθύρων είναι και η συνήθεια τοποθέτησης μωσαϊκών στο κάτω μέρος του παραθύρου. Τα μωσαϊκά και τα μάρμαρα είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας και προκαλούν απώλειες.
Επίσης τα πλαίσια δεν πρέπει να εφάπτονται της τοιχοποιίας αλλά θα πρέπει να υπάρχει αρμός συστολής-διαστολής ο οποίος πρέπει να κλείνει με κατάλληλα μονωτικά υλικά.
Επιπλέον πληροφορίες για όσους ενδιαφέρονται:
Αν εξετάσουμε ξεχωριστά τα πλαίσια από τους υαλοπίνακες θα δούμε ότι τα σύγχρονα πλαίσια μπορούν να έχουν Uπλαισίου μέχρι 0.8 W/m2K ενώ οι ενεργειακοί υαλοπίνακες μπορούν να έχουν Uυαλοπίνακα μέχρι 0.5 W/m2K.
Εκτός των παραδοσιακών διπλών υαλοπινάκων σήμερα υπάρχουν οι ενεργειακοί υαλοπίνακες ηλιακού ελέγχου με ειδική επίστρωση οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να μειώσουν το ποσό της θερμότητας που εισάγεται σε ένα κτίριο, αντανακλούν και απορροφούν θερμότητα καθώς επίσης φιλτράρουν το φως για τη μείωση της αντανάκλασης. Η χρήση ενός ενεργειακού υαλοπίνακα ηλιακού ελέγχου μειώνει την ανάγκη θέρμανσης ή ψύξης.
Τα χαρακτηριστικά των υαλοπινάκων που έχουν σημασία ιδιαίτερα σε καταστήματα και βιτρίνες εκτός από την τιμή Uυαλοπίνακα, είναι η Μετάδοση του Φωτός και ο Συντελεστής Σκίασης.
Μετάδοση του φωτός (ή LT) που όσο υψηλότερη είναι, τόσο καλύτερη είναι η διάχυση του φυσικού φωτός στο δωμάτιο και ο συντελεστής Σκίασης (ή Shading coefficient ή g-value) μετρά το ποσοστό της θερμότητας που περνά μέσα από τον υαλοπίνακα. Όσο χαμηλότερος είναι ο συντελεστής αυτός, τόσο μεγαλύτερη είναι η ηλιακή προστασία και, συνεπώς, τόσο μεγαλύτερη είναι η απόδοση των υαλοπινάκων ηλιακού ελέγχου.
Ιδανικά θα πρέπει να έχουμε σε ένα υαλοπίνακα τον συνδυασμό του χαμηλότερου δυνατού Uυαλοπίνακα , της υψηλότερης δυνατής Μετάδοσης του Φωτός LT, και το χαμηλότερο δυνατό Συντελεστή Σκίασης.
Τα παράθυρα και οι πόρτες αποτελούν μια ενεργειακή πρόκληση για τον σχεδιαστή του κτηρίου γιατί μπορεί από τη μια να μας δώσουν φωτισμό και την θερμότητα από τον ήλιο το χειμώνα ή να έχουμε απώλειες ενέργειας και ιδιαίτερα το καλοκαίρι να θερμαίνεται υπερβολικά το εσωτερικό από τον ήλιο που μπαίνει από το παράθυρο αν δεν έχουμε σκίαση.
Για αυτό το λόγο μαζί με τη θερμομόνωση της οροφής και των τοίχων πάντα συστήνεται να εξεταστεί σοβαρά και η αλλαγή των παραθύρων με νέα πιο ψηλών προδιαγραφών παράθυρα.
Οι αγοραστές θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι πέρα από το υποχρεωτικό πρότυπο σήμανσης CE, υπάρχουν πρότυπα (π.χ. τα γερμανικά DIN) για παράθυρα και πόρτες που είναι εύκολο να ελέγξουμε και τα οποία ρυθμίζουν:
- Τη στεγανότητα της κατασκευής (αεροστεγανότητα & υδατοστεγανότητα)
- Το πόσο κατάλληλο είναι το υλικό για κατασκευή πόρτας ή παραθύρου.
- Το πόσο εμποδίζει την απώλεια θερμότητας .
- Την ικανότητα ηχομόνωσης.
- Την προστασία από διάρρηξη.
- Την ικανότητά της κατασκευής να σηκώσει κάποιο φορτίο.
- Τον εξαερισμό του χώρου δια μέσου του παραθύρου η της πόρτας.
- Τη συμπεριφορά του υαλοπίνακα του παραθύρου στην ενέργεια και στο φως του ήλιου.
Για παράδειγμα τα συρόμενα παράθυρα και πόρτες με βουρτσάκια υστερούν στη θερμομόνωση και ηχομόνωση σε σχέση με τα άλλα είδη που κλείνουν π.χ. με δύναμη έναντι ενός λάστιχου.
Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό για την τιμή ενός παραθύρου έχει να κάνει και με την ικανότητα του να εμποδίζει τη ροή θερμότητας από τη μια πλευρά στην άλλη.
Η μονάδες που χρησιμοποιούμε για την μέτρηση αυτού του χαρακτηριστικού ολόκληρης της κατασκευής (πλαίσιο + υαλοπίνακας) είναι ο «Συντελεστής θερμοπερατότητας» U(σε W/m2K) οποίος καθορίζει πόση ενέργεια περνά από ένα παράθυρο ενός τετραγωνικού μέτρου για κάθε ένα βαθμό Κελσίου διαφορά θερμοκρασίας μέσα και έξω από το παράθυρο. Γι αυτό όσο πιο χαμηλό Uέχει μια κατασκευή τόσο το καλύτερο.
Ένα παλιό συνηθισμένο παράθυρο μπορεί να έχει Uπερίπου 5 W/m2K ενώ η κυπριακή νομοθεσία καθορίζει ως ελάχιστο το 3.8W/m2K για τα παράθυρα το οποίο είναι πολύ ψηλό και θα πρέπει σύντομα να το μειώσουμε κατά πολύ αφού σήμερα στην αγορά υπάρχουν επιλογές με U1.5 W/m2K !
Πέρα από πόρτες και παράθυρα η κυπριακή νομοθεσία καθορίζει για νέα κτήρια ή όπου θα γίνει μεγάλης έκτασης ανακαίνιση, ως ανώτερο επιτρεπτό όριο το 0.85W/m2K για εξωτερικούς τοίχους, το 0.75W/m2K για οροφή και 2W/m2K για το πάτωμα.
Φυσικά ενώ πάντα θέλουμε το φως, θέλουμε την ζεστασιά του ήλιου το χειμώνα αλλά όχι το καλοκαίρι. Πέρα από τα χαρακτηριστικά του υαλοπίνακα μπορούμε να το πετύχουμε αυτό με εξωτερικό σκίαστρο στο παράθυρο το οποίο να είναι ειδικά σχεδιασμένο να αφήνει τον ήλιο να μπαίνει το χειμώνα αλλά να τον εμποδίζει το καλοκαίρι.
Τα σκίαστρα που τα παλιά χρόνια ήταν πολύ διαδεδομένα είτε πάνω από το παράθυρο είτε ως εξωτερικά φυλλαράκια στα παράθυρα έχουν δυστυχώς καταργηθεί τα τελευταία χρόνια δημιουργώντας έτσι μεγάλα ενεργειακά προβλήματα στους ένοικους. Ένα σωστά σχεδιασμένο σκίαστρο στο νότο θα πρέπει να επιτρέπει την είσοδο του ήλιου από το παράθυρο τον χειμώνα και να τον εμποδίζει να μπει το καλοκαίρι. Από την άλλη το ίδιο ίσως και καλύτερο αποτέλεσμα μπορούμε να το πετύχουμε και με φυλλοβόλα δέντρα στην νότια πλευρά του κτηρίου.
Τα εξωτερικά σκίαστρα που τοποθετούμε στην ανατολική και δυτική πλευρά του κτηρίου που ο ήλιος είναι χαμηλός, είναι συνήθως κάθετα. Μάλιστα υπάρχουν και συστήματα που κινούν τις γρίλιες αυτόματα και διαφορετικά για κάθε μια από τις 365 μέρες του χρόνου!
Ακόμη μια προβληματική τακτική με την κατασκευή παραθύρων είναι και η συνήθεια τοποθέτησης μωσαϊκών στο κάτω μέρος του παραθύρου. Τα μωσαϊκά και τα μάρμαρα είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας και προκαλούν απώλειες.
Επίσης τα πλαίσια δεν πρέπει να εφάπτονται της τοιχοποιίας αλλά θα πρέπει να υπάρχει αρμός συστολής-διαστολής ο οποίος πρέπει να κλείνει με κατάλληλα μονωτικά υλικά.
 |
Κλειστή πόρτα σε κυπριακό ξενοδοχείο όλο χαραμάδες αλλά με διπλά γυαλιά και κατασκευασμένη με ακατάλληλο ξύλο |
Επιπλέον πληροφορίες για όσους ενδιαφέρονται:
Αν εξετάσουμε ξεχωριστά τα πλαίσια από τους υαλοπίνακες θα δούμε ότι τα σύγχρονα πλαίσια μπορούν να έχουν Uπλαισίου μέχρι 0.8 W/m2K ενώ οι ενεργειακοί υαλοπίνακες μπορούν να έχουν Uυαλοπίνακα μέχρι 0.5 W/m2K.
Εκτός των παραδοσιακών διπλών υαλοπινάκων σήμερα υπάρχουν οι ενεργειακοί υαλοπίνακες ηλιακού ελέγχου με ειδική επίστρωση οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να μειώσουν το ποσό της θερμότητας που εισάγεται σε ένα κτίριο, αντανακλούν και απορροφούν θερμότητα καθώς επίσης φιλτράρουν το φως για τη μείωση της αντανάκλασης. Η χρήση ενός ενεργειακού υαλοπίνακα ηλιακού ελέγχου μειώνει την ανάγκη θέρμανσης ή ψύξης.
Τα χαρακτηριστικά των υαλοπινάκων που έχουν σημασία ιδιαίτερα σε καταστήματα και βιτρίνες εκτός από την τιμή Uυαλοπίνακα, είναι η Μετάδοση του Φωτός και ο Συντελεστής Σκίασης.
Μετάδοση του φωτός (ή LT) που όσο υψηλότερη είναι, τόσο καλύτερη είναι η διάχυση του φυσικού φωτός στο δωμάτιο και ο συντελεστής Σκίασης (ή Shading coefficient ή g-value) μετρά το ποσοστό της θερμότητας που περνά μέσα από τον υαλοπίνακα. Όσο χαμηλότερος είναι ο συντελεστής αυτός, τόσο μεγαλύτερη είναι η ηλιακή προστασία και, συνεπώς, τόσο μεγαλύτερη είναι η απόδοση των υαλοπινάκων ηλιακού ελέγχου.
Ιδανικά θα πρέπει να έχουμε σε ένα υαλοπίνακα τον συνδυασμό του χαμηλότερου δυνατού Uυαλοπίνακα , της υψηλότερης δυνατής Μετάδοσης του Φωτός LT, και το χαμηλότερο δυνατό Συντελεστή Σκίασης.
|
Ανδρέας Ανδρέου Παγκύπριος Σύνδεσμος Εξοικονόμησης Ενέργειας ΠΑΣΕΕΞΕ - ΟΕΒ Τηλ: 22665102 |
Χαράλαμπος Θεοπέμπτου Επίτροπος Περιβάλλοντος Http://perivallon.eu |
Σχόλια